အသက္အရြယ္မေရြးမွာ လိုက္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အမ်ိဳးသားေတြဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြထက္ ပိုျပီး အသက္တို ၾကပါတယ္။ အယ္လ္ဇိုင္းမားေရာဂါ ကလြဲလို႔တကယ္ေသနိုင္ေလာက္တဲ့ ေရာဂါ ၁၅ မ်ိဳးေလာက္မွာ ေယာက်္ားေတြကပိုအျဖစ္မ်ားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကမၻာၾကီးေပၚမွာ ပ်မ္းမွ်ေယာက်္ားေတြက မိန္းမေတြထက္ ၅ႏွစ္ေလာက္အသက္ပိုတိုတယ္လို႔ စစ္တမ္းမ်ားအရေတြ႔ရွိထားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ (အယ္လ္ဇိုင္းမားေရာဂါ အေၾကာင္းကို မက္ဖန္ ပရိသတ္မ်ား ျပည့္စံုစြာ သိရွိေအာင္ ေရးသားေဖာ္ျပေပးဖို႔ ရွိပါတယ္)။
ခႏၶာကိုယ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အခ်က္ေတြ ကြဲျပားမွဳ ရွိတာေတြေၾကာင့္လဲ ပါသလို ေနထိုင္ပံု Lifestyle ကလဲ
အဓိက လႊမ္းမိုးတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေတြဟာက်န္းမာေရးလိုက္စားဖို႔နဲ႔ ေရာဂါ တစ္ခုခု ျဖစ္လာခဲ့ရင္ ေဆးကုသမွဳေစာစြာခံယူဖို႔ အခ်ိန္ဆြဲတတ္ၾကတာ အဓိက အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္လို႕ ကမၻာတစ္၀န္း က်န္းမာေရး ပညာရွင္မ်ားက တညီတညြတ္ထဲ အဆိုျပဳၾကပါတယ္။
“အမ်ိဳးသားေတြဟာ က်န္းမာေရးထက္ တျခားအေရးေတြကို ပိုအာရံုစိုက္ၾကတဲ့ သဘာ၀ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ
လူမွဳေရး၊ စီးပြားေရး၊ နိုင္ငံေရး၊ အားကစား စသျဖင့္ မိမိ စိတ္၀င္ စားစရာေတြ ကိုပဲ လုပ္ေနၾကပါတယ္္။ ဒီလို ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာေတြကို လူ႕အသိုင္းအ၀ိုင္းထဲမွာ လုပ္ေနရရင္ပဲ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ က်န္းမာတယ္လို႔
ထင္ေနတတ္ၾကပါတယ္” လို႔ ကြ်န္ေတာ့္ရဲ့ဆရာ အထူးကုဆရာ၀န္ၾကီးတစ္ဦးကေျပာျပပါတယ္။
အမ်ိဳးသားေတြဟာ ဆရာ၀န္ဆီသြားဖို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြေလာက္ လြယ္လြယ္ မဆံုးျဖတ္ၾကတဲ့အတြက္ တကယ္တမ္း ဆရာ၀န္ဆီ မျဖစ္မေန ေရာက္ၾကတဲ့ အခ်ိန္မွာ လြန္ကုန္ၾကတဲ့ သေဘာလဲ ရွိပါတယ္။ အေမရိကန္အမ်ိဳးသားက်န္းမာေရး ဂ်ာနယ္ ရဲ့ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ျဖစ္သူ Demetrius Porche ကလဲ “အမ်ိဳးသားေတြဟာအလုပ္လုပ္နိုင္ေနတယ္၊ စြမ္းေဆာင္နိုင္တယ္လို႔ သူတို့ကုိယ္သူတို႔ယံုၾကည္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး က်န္းမာေရးအတြက္ ခႏၶာကိုယ္ကို ညွာဖို႕စစ္ေဆးဖို႔ ဘယ္ေတာ့မွ အေတြးမ၀င္ၾကပါဘူး။ ေနာက္ျပီး ေဆးလိပ္အရက္၊မူးယစ္ေဆး၀ါး စတာေတြကလဲ အမ်ိဳးသားေတြက ပိုသံုးၾကပါတယ္” လို႔
ေကာက္ခ်က္ခ်ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ကမၻာတစ္၀န္း အမ်ိဳးသားေတြအားလံုးရဲ့ က်န္းမာေရးကို အျခိမ္းေျခာက္ဆံုး ေရာဂါ (၆)မ်ိဳး အေၾကာင္းကိုမက္ဖန္ပရိသတ္မ်ား အားလံုး ဆင္ျခင္ ကာကြယ္ဖြယ္ ေဖာ္ျပေပး လိုက္ပါတယ္။
ကာကြယ္နည္းမ်ားကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ အရင္တင္ထားတဲ့ ေဆာင္းပါးမ်ားမွာ ၾကည့္ရွဳနိုင္ပါတယ္။
(၁)ႏွလံုးႏွင့္ ေသြးေၾကာဆိုင္ရာေရာဂါမ်ား
Cardiovascular Diseases လို႔ေခၚတဲ့ ႏွလံုးႏွင့္ ေသြးေၾကာဆိုင္ရာေရာဂါမ်ားဟာ ေယာက်္ားေတြ
အေသအေပ်ာက္ အမ်ားဆံုးေရာဂါ နံပတ္တစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ atherosclerosis
လို႔ေခၚတဲ့ ေသြးေၾကာေတြ မာခဲပိတ္ဆို႔လာလို႔ ေသြးမေလွ်ာက္ေတာ့တဲ့ ေရာဂါမ်ား
ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ ရင္ဘတ္ေအာင့္ ေရာဂါ (Angina)
ျဖစ္ပါတယ္။ အခန္႔မသင့္ရင္ heart attack နဲ႔ ပြဲခ်င္းျပီး ေသတတ္ပါတယ္။
ကမၻာတစ္၀န္းမွာကိုက atherosclerosis ေၾကာင့္ ေလျဖတ္ျခင္းနဲ႔ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ျခင္းေတြဟာ
လူေတြ အေသအမ်ားဆံုး ေရာဂါေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာ လံုးဆိုင္ရာ ျပႆနာၾကီး
တစ္ခုေတာင္ ျဖစ္ေနပါျပီ။
အဲလို atherosclerosis က ဘာလို႔ျဖစ္ရသလဲဆိုေတာ့ ေသြးတြင္းအဆီဓာတ္ေတြ မ်ားလြန္းလို႔ ေသြးေၾကာ
နံရံေတြ အေပၚ အဆီေတြ အနည္က်ျပီး ပိတ္ဆို႕တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳး သားေတြဟာ အသက္ ၆၅ ႏွစ္ေက်ာ္တာနဲ႔ လူတိုင္း အဲဒီေရာဂါေတြ စတင္ခံစား ရေတာ့ တာပါပဲ။ ငယ္ငယ္ကတည္းက မဆင္ျခင္ဘဲ ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာ မ်ားတဲ့ သူေတြ ကေတာ့ ဒီထက္ ေစာတတ္ပါတယ္။
ျမီးေကာင္ေပါက္ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ခ်င္း ယွဥ္ရင္ေတာင္ မိန္းကေလးေတြရဲ့ ေသြးေၾကာေတြက
ေယာက်္ားေလး ေတြထက္ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ အေနနဲ႔ မိန္းကေလးေတြမွာ
သဘာ၀အရကိုက က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျပဳတဲ့ HDL ေခၚ ကိုလက္စထေရာ တစ္မ်ိဳး
ပိုပါပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားမ်ား အားလံုးကို အၾကံျပဳခ်င္တာက……..
(၁)အသက္ ၂၅ ႏွစ္ေက်ာ္ကတည္းက ေသြးတြင္း ကိုလက္စထေရာ တိုင္းတာပါ။ အနည္းဆံုး ငါးႏွစ္တစ္ၾကိမ္ ဆက္တိုင္းပါ။
(၂)ေသြးေပါင္ခ်ိန္နဲ႔ ကိုလက္စထေရာ မ်ားေနရင္ ခ်ေပးပါ။
(၃)ေဆးလိပ္ကို ေရွာင္ပါ။
(၄)တစ္ေန႔ကို အနည္းဆံုး လွဳပ္လွဳပ္ရွားရွားလုပ္ခ်ိန္ နာရီ၀က္ေတာ့ ရွိပါေစ။
(၅)ဟင္းသီးဟင္းရြက္ အသီးအႏွံမ်ား တတ္နိုင္သမွ် စားေပးပါ။
(၂) အဆုတ္ကင္ဆာ
တကယ္ကို ေၾကာက္စရာေကာင္းလွတဲ့ ကင္ဆာ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါဒဏ္ခံရမွဳ
အရမ္းဆိုးျခင္း၊ ေရာဂါတိုးတက္မွဳ ျမန္ျခင္း၊ ကင္ဆာဆဲလ္မ်ား ေနရာအႏွံ႕
ပ်ံ႕ျခင္းေတြမွာ တျခားကင္ဆာေတြထက္ကို ဆိုးပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ျမန္သလဲ ဆိုရင္
ေရာဂါလကၡဏာတစ္ခုခု မေပၚခင္အခ်ိန္၊ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိမွဳ မရွိေသးခင္ စျဖစ္တဲ့
အခ်ိန္ ကတည္းကကို စပ်ံ႕ ေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ေတြ႔ျပီဆိုရင္
ေနာက္က်ေနျပီလို႔ကို တစ္ထစ္ခ် ေျပာနိုင္တဲ့အထိ ေၾကာက္စရာေကာင္း ပါတယ္။
ကမၻာေပၚမွာ ရွိရွိသမွ်ေသာ အဆုတ္ကင္ဆာေတြ အားလံုးရဲ့ ၉၀% ေက်ာ္ဟာ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္
ျဖစ္ရတာ အေသအခ်ာပါပဲ။ CT scan ကလြဲလို႔ ၾကိဳစစ္နိုင္တဲ့ ေဆးစစ္ခ်က္မ်ိဳးလဲ
မရွိေသးပါဘူး။
လက္ရွိစြဲျပီးေနတာ ၾကာခဲ့ျပီ ျဖစ္လို႔ ငါကေတာ့ ေနာက္က်ေနပါျပီ မထူးေတာ့ပါဘူးလို႔ မထင္ပါနဲ႔တဲ့။ ေဆးလိပ္ကိုဘယ္အသက္အရြယ္မွာ ျဖတ္ျဖတ္ ေနာက္မက်ေသးဘဲ အဆုတ္ကင္ဆာနဲ့ အျခားေရာဂါေတြ
ျဖစ္ေစနိုင္တဲ့ ဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ေလ်ာ့နည္းမွာ ေသခ်ပါတယ္လို႔ ပညာရွင္မ်ားက
အဆိုျပဳထားပါတယ္။
(၃)ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ
ဆီးက်ိတ္က မိန္းမေတြမွာ မရွိဘဲ ေယာက်္ားေတြမွာသာ ရွိလို႕ ေယာက်္ားေတြပဲ
ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ အမ်ိဳးသား ၆ေယာက္မွာ တစ္ေယာက္ႏွဳန္း
ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲလိုျဖစ္တဲ့သူေတြထဲက ကုသမယ္ဆိုရင္ ၃၅ေယာက္မွာ
တစ္ေယာက္သာေသနိုင္တာမို႔ ေတာ္ေသးတာေပါ့ လို႔ပဲ ဆိုရမွာပဲ။
(၄)စိတ္က်ေရာဂါႏွင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသျခင္း
စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းျခင္းဟာ က်န္းမာေရးအေပၚ သိသိသာသာ ဆိုး၀ါးေစပါတယ္။ စိတ္ေထာင္းလို႔ ကိုယ္ေၾကတယ္ လို႔
ေျပာရမွာေပါ့။ စိတ္က်ေရာဂါရဲ့ ဒဏ္ကို စိတ္မာပါတယ္ဆိုတဲ့ ေယာက်္ားေတြက
မိန္းမမ်ားေလာက္ေတာင္ မခံနိုင္တာ အံ့ၾသဖြယ္ရာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ
ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသမွဳမ်ားရဲ့ ၇၀% နီးပါးဟာ ေယာက်္ားေတြ ျဖစ္ေနတာပါ။
ေနာက္ျပီး စိတ္က်ေရာဂါ (depression) ၀င္ေနတဲ့ သူဟာ နံပတ္(၁)မွာ ေျပာခဲ့တဲ့
ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါမ်ား ျဖစ္နိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းလဲ ပိုမ်ားပါတယ္။
မိန္းမေတြဟာ ေယာက်္ားေတြေလာက္ စိတ္ဓာတ္မက်တတ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ တူတူပါပဲ။ ဒါေပမယ့္
မိန္းမေတြက ဒီလို စိတ္ညစ္ရမွဳကို မ်က္ရည္တို႔ ဘာတို႔နဲ့
ေျဖေဖ်ာက္လို႔ရျပီး စိတ္ဓာတ္ၾကံ့ခိုင္သူမ်ား လို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္
သတ္မွတ္ထားတဲ့ အမ်ိဳးသားမ်ားကေတာ့ ၀မ္းနည္းမွဳကို မ်က္ရည္အစား ေဒါသေတြ
ေပါက္ကြဲမွဳေတြ နဲ႕ပဲ ထြက္ေပါက္ေပးေတာ့ ၾကာေတာ့ ပိုဆိုးလာတာျဖစ္ပါတယ္။
(ငိုရင္ ေပါ့သြားတယ္ဆိုတာ ဒါျဖစ္မယ္)
ေနာက္တစ္ခ်က္က အဆံုးစီရင္ဖို႔ ၾကိဳးစားၾကတဲ့ အၾကိမ္အေရအတြက္ကေတာ့ မိန္းမနဲ့ေယာက်္ား မကြာလွဘူးလို႔
သိရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာလုပ္လုပ္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္တတ္တဲ့ ေယာက်္ားတို႔က
လုပ္တိုင္းနီးပါး ေအာင္ျမင္ၾကလို႔ ပိုေသၾကပါသတဲ့။
အသိဥာဏ္ ဆင္ျခင္တံုတရား ျမဲတဲ့ သူမ်ားကေတာ့ မိမိတို႔ရဲ့ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းမွဳကို
meditation ဆိုတဲ့ တရားထိုင္ျခင္း၊ ေဆးကုသျခင္း စတာေတြနဲ့ ကုသျပီး
ေအာင္ျမင္မွဳကို ျပန္လည္ရယူတတ္ၾကပါတယ္။
(၅)ဆီးခ်ိဳေရာဂါ
တျဖည္းျဖည္းခ်င္း လံုး၀မသိသာေအာင္ စလာတတ္တဲ့ ေရာဂါမို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာတတ္ျပီး
ကာကြယ္ဖို႔ ေမ့ေနတတ္တဲ့ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါဟာ စျဖစ္ျပီဆိုတာနဲ႔
ပိုလွ်ံေနတဲ့ ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ေတြဟာ ေသြးေၾကာေတြနဲ႔ အာရံုေၾကာေတြအတြက္
အဆိပ္အေတာက္မ်ား အျဖစ္ ေနရာ ယူလာၾကပါတယ္။ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း၊
ေလျဖတ္ေရာဂါ၊ မ်က္စိကြယ္ျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ အလုပ္မလုပ္နိုင္ေတာ့ျခင္းနဲ့
ေျခလက္ေတြ ျဖတ္ရျခင္းေတြအထိ ျဖစ္နိုင္လို႔ တကယ့္ ေၾကာက္စရာ ေရာဂါပါပဲ။
က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္တဲ့ အစားအေသာက္နဲ႔ ကိုယ္လက္လွဳပ္ရွားမွဳမ်ားဟာ သင့္ကို ဆီးခ်ိဳေရာဂါကေန ရာသက္ပန္ ကာကြယ္ေပးနိုင္ပါတယ္။
(၆)ပန္းေသပန္းညွိဳးျခင္း
ဒါဟာ အသက္အႏၱရာယ္ မရွိေပမယ့္ အမ်ိဳးသားတိုင္းနီးပါး ျဖစ္တဲ့ က်န္းမာေရး ျပႆနာ
တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အလြယ္မွတ္ရရင္ အသက္၄၀ ျပည့္ျပီးသား အ်မိဳးသားတိုင္းရဲ့
၄၀% ဟာ ဒီျပႆနာ ခံစားေနရပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္လာရင္ နံပတ္(၄)မွာ ေျပာခဲ့တဲ့
စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းျခင္းကို ထိေရာက္စြာ အားေပးရာေရာက္လို႔ ကာကြယ္သင့္လွပါတယ္။
ေနာက္ျပီး ပန္းေသပန္းညွိဳး ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြ အမ်ားၾကီး ရွိတဲ့အထဲက
atherosclerosis ေသြးေၾကာမွာ အဆီခဲေတြ ပိတ္ျခင္းေၾကာင့္လဲ ျဖစ္နိုင္တာမို႔
ဒါေၾကာင့္သာ အမ်ိဳးသားသဘာ၀ မလာေတာ့ဘူးဆိုရင္ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ ေလျဖတ္
စတဲ့ ေရာဂါေတြလဲ တြဲျဖစ္ေနျပီလို႔ ယူဆလို႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာ၀န္မ်ားက
ပန္းေသပန္းညွိဳးျခင္းကို ႏွလံုးနဲ့ ေသြးေၾကာဆိုင္ရာ ေရာဂါမ်ားရဲ့
ေရွ႕ေျပးသတိေပး လကၡဏာ တစ္ရပ္ အျဖစ္ ထည့္သြင္းစဥ္းစား ၾကပါတယ္။
ဒီေတာ့ ဆိုလိုခ်င္တာက ပန္းေသပန္းညွိဳးကို ကုသလို႔ရတဲ့ ေဆး၀ါးေတြ၊ ကုထံုးေတြ
အမ်ားၾကီးရွိေပမယ့္ ဒါေတြဟာ ဒီကိစၥကိုပဲ ကုသလို႔ ရျပီး ေနာက္ခံ
အေၾကာင္းတရားျဖစ္တဲ့ ေသြးေၾကာဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားကို မကုသ မကာကြယ္နိုင္တဲ့
အတြက္ အမ်ိဳးသားမ်ား ဒီလို ခံစားလာရျပီဆိုရင္ ေဆးစစ္သင့္ျပီလို႔
အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။
ဒီကမၻာေလာကၾကီးမွာ ေယာက်္ားေတြဟာ မိန္းမေတြထက္ ပိုအေရးၾကီးတဲ့ တာ၀န္ေတြကို ယူထားၾကရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အသက္တိုလို႔
မျဖစ္ပါဘူး။ လူသားတိုင္းအေနနဲ႔ ေယာက်္ားျဖစ္ျဖစ္ မိန္းမျဖစ္ျဖစ္ ဘ၀မွာ
ေပ်ာ္ရႊင္ တာ၀န္ေက်စြာ ေနနိုင္ဖို႔၊ မိမိဆႏၵရွိတာေလးေတြ လုပ္နိုင္ဖို႔
က်န္းမာအသက္ရွည္ရန္ လိုအပ္လွတာမို႔ က်န္းမာေရးကို ဂရုစိုက္ၾကပါလို႔မွာခ်င္ပါတယ္။
From: Myanmar News Update
